Truvada PrEP ปลอดภัยไหม? วิธีกิน & ผลข้างเคียงต้องรู้ 2025

ในยุคที่คนให้ความสำคัญกับการดูแลสุขภาพเชิงป้องกัน ยา PrEP (Pre-Exposure Prophylaxis) ถือเป็นนวัตกรรมสำคัญที่ช่วยลดโอกาสการติดเชื้อเอชไอวีได้อย่างมีประสิทธิภาพ โดยเฉพาะ Truvada PrEP ซึ่งเป็นยาต้นตำรับที่ได้รับการยอมรับทั่วโลกว่ามีประสิทธิภาพสูงถึงร้อยละ 99 เมื่อรับประทานอย่างสม่ำเสมอภายใต้การดูแลของแพทย์

บทความนี้จะพาคุณทำความเข้าใจเกี่ยวกับยา Truvada PrEP ตั้งแต่หลักการทำงาน ความปลอดภัย วิธีการใช้ ผลข้างเคียง ไปจนถึงการเปรียบเทียบกับยี่ห้ออื่น เพื่อให้คุณสามารถตัดสินใจได้อย่างมั่นใจว่าการเริ่ม PrEP เหมาะกับคุณหรือไม่ และควรเริ่มต้นอย่างไรจึงจะปลอดภัยที่สุด

Truvada PrEP คืออะไร? ทำไมถึงป้องกัน HIV ได้ถึง 99%

Truvada PrEP คือยาต้นตำรับในกลุ่ม “ยาป้องกันการติดเชื้อเอชไอวีล่วงหน้า (Pre-Exposure Prophylaxis)” ซึ่งมีตัวยาสำคัญ 2 ชนิด คือ เอมทริซิทาบีน (Emtricitabine) และ เทโนโฟเวียร์ ดิซอโพรซิล ฟูมาเรต (Tenofovir Disoproxil Fumarate) ทำงานร่วมกันเพื่อยับยั้งไม่ให้ไวรัสเอชไอวีเพิ่มจำนวนภายในร่างกาย

เมื่อรับประทานอย่างสม่ำเสมอ ยานี้สามารถลดโอกาสติดเชื้อจากเพศสัมพันธ์ได้สูงถึงประมาณ 99% ตามข้อมูลจากศูนย์ควบคุมโรคสหรัฐฯ (CDC, 2025) ยา Truvada ถูกออกแบบสำหรับผู้ที่ยังไม่ติดเชื้อเอชไอวีแต่มีความเสี่ยงสูง เช่น ผู้ชายที่มีเพศสัมพันธ์กับผู้ชาย คู่ที่ฝ่ายหนึ่งมีเชื้อ หรือผู้ที่มีพฤติกรรมเสี่ยงอื่น ๆ การใช้ยาควรอยู่ภายใต้การดูแลของแพทย์ เพื่อประเมินความเหมาะสมและตรวจเลือดก่อนเริ่มทุกครั้ง

ส่วนประกอบของ Truvada คืออะไร? ต่างจาก PrEP ยี่ห้ออื่นตรงไหน

Truvada เป็นยาต้นตำรับในกลุ่ม PrEP ที่ประกอบด้วยตัวยาสำคัญ 2 ชนิด คือ เอมทริซิทาบีน (Emtricitabine; FTC) และ เทโนโฟเวียร์ ดิซอโพรซิล ฟูมาเรต (Tenofovir Disoproxil Fumarate; TDF) ทั้งสองชนิดทำงานร่วมกันเพื่อยับยั้งเอนไซม์ของไวรัส HIV ไม่ให้เพิ่มจำนวนในร่างกาย จึงช่วยลดความเสี่ยงการติดเชื้อได้อย่างมีประสิทธิภาพเมื่อรับประทานอย่างสม่ำเสมอ ภายใต้การดูแลของแพทย์

เมื่อเทียบกับยา PrEP ยี่ห้ออื่น Descovy (FTC/TAF) ใช้เทโนโฟเวียร์รุ่นใหม่ (TAF) ซึ่งอาจอ่อนโยนต่อไตและกระดูกมากกว่า แต่ยังไม่มีข้อมูลเพียงพอสำหรับการป้องกันการติดเชื้อทางช่องคลอด ในขณะที่ Truvada (TDF) ได้รับการรับรองให้ใช้ได้กับทุกเพศทุกกลุ่มที่มีความเสี่ยง จึงยังเป็นสูตรมาตรฐานที่ใช้กันแพร่หลายในปัจจุบัน

ใครที่เหมาะกับการใช้ Truvada PrEP ในปี 2025

Truvada PrEP เหมาะสำหรับผู้ที่ยังไม่ติดเชื้อเอชไอวีแต่มีความเสี่ยงสูงต่อการรับเชื้อ เช่น ผู้ชายที่มีเพศสัมพันธ์กับผู้ชาย (MSM) คู่รักที่ฝ่ายหนึ่งมีเชื้อเอชไอวี ผู้ที่มีคู่นอนหลายคน หรือผู้ที่ใช้สารเสพติดชนิดฉีด การใช้ยาในกลุ่มนี้สามารถช่วยลดโอกาสการติดเชื้อได้อย่างมีประสิทธิภาพหากรับประทานสม่ำเสมอ

ก่อนเริ่มใช้ Truvada แพทย์จะทำการประเมินความเสี่ยง ตรวจเลือดหาเชื้อเอชไอวี ตรวจการทำงานของไต และให้คำแนะนำเกี่ยวกับวิธีใช้ที่เหมาะสม การติดตามผลทุก 3 เดือนเป็นสิ่งสำคัญ เพื่อให้การป้องกันปลอดภัยและได้ผลสูงสุดในระยะยาว

Truvada PrEP มีกี่แบบ? Daily PrEP vs On-demand (2-1-1)

การใช้ยา Truvada PrEP มีอยู่ 2 รูปแบบหลัก คือ แบบกินทุกวัน (Daily PrEP) และ แบบเฉพาะเหตุการณ์ หรือ On-demand (2-1-1) ทั้งสองวิธีให้ประสิทธิภาพใกล้เคียงกันในการลดความเสี่ยงติดเชื้อเอชไอวี แต่เหมาะกับกลุ่มผู้ใช้ต่างกัน

Daily PrEP เหมาะสำหรับผู้ที่มีความเสี่ยงต่อเนื่องหรือมีเพศสัมพันธ์เป็นประจำ เช่น คู่รักที่ฝ่ายหนึ่งมีเชื้อเอชไอวี ส่วน On-demand (2-1-1) ใช้ในผู้ชายที่มีเพศสัมพันธ์กับผู้ชาย (MSM) โดยรับประทาน 2 เม็ดก่อนมีเพศสัมพันธ์ 2–24 ชั่วโมง ตามด้วย 1 เม็ดที่ 24 ชั่วโมง และอีก 1 เม็ดที่ 48 ชั่วโมงหลังครั้งแรก ซึ่งถือเป็นการใช้แบบ off-label ที่ยังต้องอยู่ภายใต้คำแนะนำของแพทย์เท่านั้น

วิธีกิน Truvada PrEP ที่ถูกต้อง ป้องกันได้เต็มประสิทธิภาพ

การกินยา Truvada PrEP ให้ได้ผลสูงสุด ควรกินวันละ 1 เม็ดในเวลาใกล้เคียงกันทุกวัน เพื่อให้ระดับยาในเลือดคงที่อย่างต่อเนื่อง หากลืมกินไม่เกิน 12 ชั่วโมงสามารถกินทันทีที่นึกได้ แต่หากเกินกว่านั้นให้ข้ามเม็ดนั้นไป และกินตามเวลาปกติในวันถัดไป ห้ามเพิ่มยาเป็น 2 เม็ดเพื่อชดเชย

ผู้เริ่มใช้ควรกินยาอย่างน้อย 7 วันก่อนที่จะมีเพศสัมพันธ์ทางทวารหนัก และประมาณ 20 วันสำหรับเพศสัมพันธ์ทางช่องคลอด เพื่อให้ระดับยาในเนื้อเยื่อเพียงพอต่อการป้องกัน การหยุดใช้ PrEP ควรปรึกษาแพทย์ก่อนทุกครั้ง เพื่อประเมินความเสี่ยงและตรวจเลือดยืนยันผลอีกครั้งหลังหยุดยา

Truvada PrEP ปลอดภัยไหม? ต้องตรวจอะไรบ้างก่อนเริ่มใช้

โดยทั่วไป Truvada PrEP ถือว่าปลอดภัย หากใช้ภายใต้การดูแลของแพทย์และได้รับการตรวจสุขภาพก่อนเริ่มยา ผู้ใช้ควรตรวจเลือดยืนยันว่าปลอดเชื้อเอชไอวี ตรวจการทำงานของไต (ค่า eGFR) และตรวจไวรัสตับอักเสบบี (HBV) เนื่องจากยานี้มีผลต่อระบบไตและตับในบางราย การตรวจเหล่านี้ช่วยให้แพทย์ประเมินความเหมาะสมและปรับแนวทางให้ปลอดภัยที่สุดสำหรับแต่ละคน

ระหว่างใช้ยา ควรตรวจติดตามทุก 3 เดือนเพื่อยืนยันว่าไม่มีการติดเชื้อเอชไอวีใหม่ และติดตามค่าการทำงานของไตอย่างสม่ำเสมอ หากมีอาการผิดปกติ เช่น คลื่นไส้ เหนื่อยง่าย หรือปัสสาวะเปลี่ยนสี ควรรีบปรึกษาแพทย์ทันที การใช้ยาอย่างต่อเนื่องและอยู่ในการดูแลของทีมแพทย์จะช่วยให้ปลอดภัยและได้ผลสูงสุด

ผลข้างเคียงของ Truvada PrEP มีอะไรบ้าง? ต้องกังวลไหม

โดยทั่วไป Truvada PrEP มีผลข้างเคียงน้อยและมักเป็นเพียงชั่วคราว เช่น คลื่นไส้ ปวดหัว หรืออ่อนเพลียในช่วง 1–2 สัปดาห์แรกหลังเริ่มยา อาการเหล่านี้มักหายได้เองเมื่อร่างกายปรับตัว ผู้ใช้ส่วนใหญ่สามารถใช้ยาได้ต่อเนื่องโดยไม่เกิดปัญหาร้ายแรง

ในระยะยาว อาจพบการเปลี่ยนแปลงของค่าการทำงานของไตหรือความหนาแน่นของกระดูกเล็กน้อย ซึ่งแพทย์จะติดตามด้วยการตรวจเลือดและประเมินสุขภาพเป็นระยะ หากตรวจพบความผิดปกติสามารถปรับสูตรยาเป็นชนิดอื่น เช่น Descovy ที่มีผลต่อไตและกระดูกน้อยกว่าได้ การใช้ยาภายใต้การดูแลของแพทย์จึงเป็นวิธีที่ปลอดภัยที่สุด

คนที่มีโรคประจำตัว เช่น ไตหรือตับ ควรระวังอย่างไรเมื่อใช้ PrEP

ผู้ที่มีโรคประจำตัว โดยเฉพาะโรคไตหรือตับ ควรปรึกษาแพทย์ก่อนเริ่มใช้ Truvada PrEP เนื่องจากตัวยา เทโนโฟเวียร์ (Tenofovir) ถูกขับออกทางไต และอาจส่งผลต่อการทำงานของไตในบางราย แพทย์จะประเมินค่าการทำงานของไต (eGFR) ก่อนเริ่มยา หากต่ำกว่า 60 มล./นาที อาจพิจารณาเปลี่ยนเป็นสูตรยาอื่นที่ปลอดภัยกว่า เช่น Descovy (TAF/FTC) ซึ่งมีผลต่อไตและกระดูกน้อยกว่า

สำหรับผู้ที่มีโรคตับ หรือเคยติดเชื้อไวรัสตับอักเสบบี (HBV) ควรตรวจเลือดก่อนเริ่มยา เพราะการหยุดใช้ Truvada อาจทำให้ไวรัสตับบีกลับมาก่ออาการรุนแรงขึ้นได้ การใช้ยาในกลุ่มนี้จึงต้องอยู่ภายใต้การดูแลของแพทย์ พร้อมติดตามผลการทำงานของตับและไตเป็นระยะ เพื่อให้มั่นใจว่าการใช้ PrEP ปลอดภัยและเหมาะสมกับสุขภาพแต่ละบุคคล

เปรียบเทียบ Truvada vs Descovy vs Generic PrEP (Tenof EM, Ricovir EM, Teno EM)

ในปัจจุบันมีหลายยี่ห้อของยา PrEP ที่มีตัวยาออกฤทธิ์คล้ายกัน โดย Truvada ถือเป็นยาต้นตำรับที่ประกอบด้วย เอมทริซิทาบีน (FTC) และ เทโนโฟเวียร์ ดิซอโพรซิล ฟูมาเรต (TDF) ส่วน Descovy ใช้สูตรเทโนโฟเวียร์รุ่นใหม่ (TAF) ซึ่งให้ผลใกล้เคียงกันแต่มีแนวโน้มอ่อนโยนต่อไตและกระดูกมากกว่า อย่างไรก็ตาม Descovy ยังไม่มีข้อมูลเพียงพอสำหรับการป้องกันการติดเชื้อทางช่องคลอด

ยากลุ่ม Generic PrEP เช่น Tenof EM, Ricovir EM, Teno EM มีส่วนประกอบเหมือนกับ Truvada (FTC/TDF) และได้รับการรับรองจาก อย. ให้ใช้แทนได้ ประสิทธิภาพเทียบเท่าต้นตำรับ แต่ราคาย่อมเยากว่า เหมาะกับผู้ที่ต้องการใช้ต่อเนื่องในระยะยาว ทั้งนี้ การเลือกใช้ยาควรอยู่ภายใต้คำแนะนำของแพทย์ เพื่อประเมินความเหมาะสมด้านสุขภาพและงบประมาณของแต่ละบุคคล

Truvada PrEP ราคาเท่าไหร่? ซื้อได้ที่ไหน ปลอดภัยไหม

ราคาของ Truvada PrEP ในประเทศไทยโดยเฉลี่ยอยู่ที่ประมาณ 3,000–3,500 บาทต่อกล่อง (30 เม็ด) ทั้งนี้ขึ้นอยู่กับสถานพยาบาลหรือช่องทางจำหน่าย ยา Truvada ถือเป็นยาต้นตำรับที่ได้รับการขึ้นทะเบียนจากองค์การอาหารและยา (อย.) ของไทย สามารถรับได้จากโรงพยาบาล คลินิกเวชกรรมเฉพาะทาง หรือคลินิกที่มีแพทย์ให้คำปรึกษาเรื่อง PrEP โดยตรง เพื่อให้มั่นใจว่าได้รับยาของแท้และได้รับการติดตามผลอย่างเหมาะสม

การซื้อยาผ่านช่องทางออนไลน์ที่ไม่ผ่านแพทย์มีความเสี่ยง เช่น การได้รับยาปลอมหรือยาที่ไม่ได้มาตรฐาน ซึ่งอาจส่งผลต่อสุขภาพและประสิทธิภาพการป้องกัน ควรเลือกใช้บริการจากคลินิกที่มีใบอนุญาตประกอบกิจการทางการแพทย์ เช่น Safe Clinic ที่มีบริการให้คำปรึกษา ตรวจเลือดก่อนเริ่มยา และติดตามผลอย่างปลอดภัยภายใต้การดูแลของแพทย์ผู้เชี่ยวชาญ

รีวิวจากผู้ใช้จริง Truvada PrEP: ประสบการณ์จริงจากคนเริ่มใช้แล้วรู้สึกยังไง

ผู้ใช้ส่วนใหญ่ที่เริ่มใช้ Truvada PrEP มักให้ความคิดเห็นเชิงบวก โดยรู้สึกมั่นใจและสบายใจมากขึ้นในการใช้ชีวิตประจำวัน หลายคนเล่าว่าผลข้างเคียงช่วงแรก เช่น คลื่นไส้หรืออ่อนเพลีย มีเพียงเล็กน้อยและหายไปภายใน 1–2 สัปดาห์หลังเริ่มยา เมื่อรับประทานต่อเนื่องอย่างถูกวิธีและตรวจติดตามกับแพทย์เป็นประจำ ก็สามารถใช้ได้อย่างปลอดภัยโดยไม่มีปัญหาสุขภาพระยะยาว

แพทย์ผู้เชี่ยวชาญด้านเวชศาสตร์ทางเพศยังแนะนำว่า การใช้ PrEP ควรเป็นส่วนหนึ่งของการดูแลสุขภาพเชิงป้องกัน ไม่ได้ทดแทนถุงยางอนามัยหรือการตรวจสุขภาพประจำปี แต่ช่วยเพิ่มความมั่นใจและลดความกังวลเรื่องการติดเชื้อได้อย่างมีประสิทธิภาพ การปรึกษาแพทย์ก่อนเริ่มยาและติดตามผลอย่างต่อเนื่องจึงเป็นสิ่งสำคัญที่สุด

เริ่มต้น PrEP ที่คลินิกปลอดภัยอย่าง Safe Clinic ต้องทำอย่างไร

การเริ่มต้นใช้ Truvada PrEP ควรอยู่ภายใต้การดูแลของแพทย์ เพื่อให้มั่นใจว่าร่างกายพร้อมและใช้ยาได้อย่างปลอดภัย ที่ Safe Clinic ผู้รับบริการจะได้รับการตรวจเลือดเพื่อยืนยันว่าปลอดเชื้อเอชไอวี ตรวจการทำงานของไต และตรวจไวรัสตับอักเสบบี ก่อนเริ่มใช้ยา จากนั้นแพทย์จะอธิบายวิธีรับประทานยาและแนวทางติดตามผลที่เหมาะสมกับแต่ละบุคคล

หลังเริ่มใช้ยาแล้ว ควรกลับมาตรวจติดตามทุก 3 เดือน เพื่อประเมินประสิทธิภาพของยาและตรวจสุขภาพทั่วไปอย่างต่อเนื่อง ทีมแพทย์จะคอยให้คำแนะนำเรื่องการใช้ยาอย่างถูกวิธี และสามารถปรับแผนการรักษาได้หากพบภาวะแทรกซ้อน การได้รับการดูแลจากคลินิกที่มีมาตรฐานจึงเป็นกุญแจสำคัญในการใช้ PrEP อย่างมั่นใจและปลอดภัยระยะยาว

FAQ: คำถามที่พบบ่อยเกี่ยวกับ Truvada PrEP

กิน Truvada แล้วมีผลกับฮอร์โมนเพศหรือยาคุมไหม?

โดยทั่วไป Truvada ไม่ส่งผลต่อระดับฮอร์โมนเพศหรือประสิทธิภาพของยาคุมกำเนิด ทั้งในกลุ่มหญิงข้ามเพศและผู้หญิงที่ใช้ยาคุมชนิดฮอร์โมน แต่อาจมีการเปลี่ยนแปลงระดับยาเล็กน้อยในกลุ่มที่ใช้ฮอร์โมนเอสโตรเจน ซึ่งไม่ส่งผลต่อประสิทธิภาพการป้องกันเอชไอวี อย่างไรก็ตาม ควรปรึกษาแพทย์ก่อนเริ่มใช้ยาเพื่อปรับแผนการรักษาให้เหมาะสม

Truvada ใช้ป้องกันหลังเสี่ยง (PEP) ได้ไหม?

Truvada เป็นยาสำหรับป้องกันล่วงหน้า (PrEP) ไม่ใช่ยาหลังเสี่ยง (PEP) ซึ่งต้องใช้สูตรยาต้านไวรัสร่วมกันหลายชนิดภายใน 72 ชั่วโมงหลังสัมผัสเชื้อ หากเกิดเหตุเสี่ยง เช่น ถุงยางแตกหรือมีเพศสัมพันธ์โดยไม่ได้ป้องกัน ควรพบแพทย์ทันทีเพื่อประเมินและรับ PEP โดยเร็วที่สุด

กินไม่ตรงเวลา หรือข้ามเม็ด จะยังป้องกันได้ไหม?

หากลืมกินยาไม่เกิน 12 ชั่วโมง ให้กินทันทีที่นึกได้ แต่หากเกินกว่านั้นให้ข้ามเม็ดนั้นไปและกินตามเวลาปกติในวันถัดไป ไม่ควรกินเพิ่มสองเม็ด การลืมกินยาบ่อยอาจลดประสิทธิภาพการป้องกัน ควรตั้งเตือนหรือเชื่อมกับกิจวัตรประจำวันเพื่อให้กินยาได้สม่ำเสมอ

สามารถใช้ Truvada ระหว่างตั้งครรภ์หรือให้นมได้ไหม?

สามารถใช้ได้ในกรณีที่มีความเสี่ยงสูงต่อการติดเชื้อเอชไอวี โดยอยู่ภายใต้การดูแลของแพทย์ เนื่องจากข้อมูลจากงานวิจัยระบุว่า Truvada ไม่เพิ่มความเสี่ยงต่อทารกในครรภ์และสามารถใช้ได้อย่างปลอดภัยในหญิงให้นมบุตร

ต้องตรวจ HIV บ่อยแค่ไหนเมื่อใช้ PrEP ต่อเนื่อง?

ควรตรวจเลือดหาเชื้อเอชไอวีทุก 3 เดือน พร้อมกับตรวจการทำงานของไตและสุขภาพทั่วไป การตรวจสม่ำเสมอช่วยให้มั่นใจว่ายังปลอดเชื้อและสามารถใช้ยาได้อย่างปลอดภัยในระยะยาว

หยุดกิน Truvada แล้วต้องระวังอะไร โดยเฉพาะคนมีไวรัสตับบี (HBV)

หากมีไวรัสตับอักเสบบี ควรปรึกษาแพทย์ก่อนหยุดยา เพราะการหยุด Truvada ทันทีอาจทำให้ไวรัสตับบีกลับมาก่ออาการรุนแรงขึ้น ควรตรวจติดตามค่าตับอย่างใกล้ชิดหลังหยุดยาอย่างน้อย 6 เดือน

บทสรุป

Truvada PrEP เป็นยาที่ได้รับการพิสูจน์แล้วว่าสามารถลดความเสี่ยงการติดเชื้อเอชไอวีได้อย่างมีประสิทธิภาพและปลอดภัย เมื่อใช้ภายใต้การดูแลของแพทย์อย่างต่อเนื่อง การตรวจสุขภาพเป็นระยะและรับประทานยาอย่างสม่ำเสมอคือหัวใจสำคัญของการใช้ PrEP ให้ได้ผลสูงสุด

สำหรับผู้ที่กำลังพิจารณาเริ่มใช้ PrEP การปรึกษาแพทย์เพื่อประเมินความเสี่ยงและเลือกสูตรยาที่เหมาะสมเป็นขั้นตอนแรกที่สำคัญ หากต้องการเริ่มต้นอย่างมั่นใจและปลอดภัย สามารถเข้ารับคำปรึกษาได้ที่ Safe Clinic ซึ่งมีทีมแพทย์เฉพาะทางคอยดูแลและติดตามผลอย่างใกล้ชิด

หมายเหตุ: ผลลัพธ์ของการใช้ยาอาจแตกต่างกันในแต่ละบุคคล ควรปรึกษาแพทย์ก่อนเริ่มใช้ทุกครั้ง

เอกสารอ้างอิง

1. CDC. Clinical Guidance for PrEP (Updated 2025).
2. WHO. Guideline on when to start antiretroviral therapy and on pre-exposure prophylaxis for HIV.
3. Gilead Sciences. Truvada for PrEP — Product Information & Prescribing Guide.
4. AVAC. Global PrEP Tracker & Country Implementation Updates 2024
5. JIAS. Safety and efficacy of emtricitabine/tenofovir-based PrEP: 2023 systematic review.

• Facebook
• Twitter
• Line